ترومبون

سازهای ایرانی
سازهای کلاسیک
سازهای دیگر
آوازها
سازهای کودک

ترومبون

تاریخچه

سازهای بادی برنجی

 

سازهای اصلی بادی برنجی در ارکستر سنفونیک از زیر به بم عبرتند از:ترومپت،هورن، ترومبون وتوبا.انواع ترومپت و ترومبون اغلب در گروه های جاز و راک به کار می روند.

نوسان در سازهای بادی برنجی از لبهای نوازنده،هنگامی که در دهانی فنجانی شکل-یا قیفی شکل-ساز می دمد ایجاد می شود.نوسان ها در لوله ای ماپیچ تقویت و رنگ آمیزی می شوند.(شکل مارپیچ لوله برای اشغال فضای کمتروسهولت در جابه جایی و نواختن ساز است.) لوله درانتهای فراخ و بوقی شکل می شود. سازهای بادی برنجی امروزی به واقع

ازبرنج ساخته می شوند اما همتایان قدیمی ترآن ها از شاخ تو خالی جانوران،عاج،چوب و حتی شیشه ساخته می شده اند.

برخی از بادی های برنجی مانند کرنت،هورن باریتون، افونیوم وتوبای باس بیشتر در دسته های همنوازمارش کاربرد دارند.شکل کرنت مانند ترومپت است اما صدایی ملایم تر و هموارتر دارد.هورن باریتون، شبیه تو با اما وسعت صوتی آن مانند ترومبون است.افونیوم سازی تنور از خانواده ی توبا است.توبا ساز باس این خانواده است.

زیر و بم صدای بادی های برنجی،هم به واسطه ی تغییر فشار لب و هم به وسیله ی دریچه ها ولغزانه هایی که طول ستون هوای نوسان کننده را کم و زیاد می کنند تغییرمی یابد.

در ترومبون،لغزانه ای  u شکل که به دو لوله مستقیم متصل است به کار گرفته می شود.

نوازنده با راندن لغزانه به داخل یا خارج،طول موثر لوله را تغییر می دهد و نواختن صداهایی با زیر و بم های گوناگون را ممکن می کند. ترومپت،هورن و توبا از سه یا چهار دریچه برای راندن هوا در لوله ای طول موثرش با باز و بسته شدن این دریچه ها تغییر می کند بهره می گیرند.هر چه طول موثر لوله ای که هوا به درونش رانده می شود بیشتر باشد، ایجاد صوتی بم تر امکان پذیر می شود. به کار گیری دریچه از حدود1850 متداول شده است.پیش از آن،نوازندگان هورن و ترومپت برای تغییر وسعت صوتی سازشان،لوله های خمیده ی کمکی را در سازکار می گذاشتند.این سازها با رواج استفاده ز دریچه توانستند صداهایی بسیار متنوع تر ایجاد کرده و بیش از پیش انعطاف پذیر شوند.نوازندگان بادی برنجی می توانند با قراردادن یک سوردین در دهانه ی بوقی شکل ساز نیز صدای آن را تغییر دهند.سوردین یک ساز بادی برنجی،قطعه ای مخروطی از چوب یا پلاستیک است.

بادی های برنجی ساز هایی پر قدرتند؛هنگامی که قوی بنوازند بقیه ی ارکستر را از میدان به در می کنند.

این سازها در لحظه های اوج موسیقی و در ارائه عبارت های قوی و قهرمان به کارگرفته می شوند. سرعت اجرایی بادی های برنجی از سرعت اجرایی اغلب زهی ها و بادی های چوبی کمتر است و نیز کمتربه عنوان تکنواز به کار گرفته می شوند. این سازها اغلب یاد آور ماش یا مراسمی هستند که در فضای باز برپا می شود.آن ها طی سده های متمادی ساز هایی ساده و فقط قادر به ایجاد صداهایی معدود بودند و بیشتر برای ابلاغ علامت های نظامی، در آیین های مذهبی یا نواختن نواهای شکار به کار می رفتند.

 

ساختار فیزیکی

ترومبون

ترومبون کلمه ای ایتالیایی به معنای شیپور است. این ساز در قرن پانزدهم میلادی ساخته شده و به مرور زمان انواع التو، تنور و باس از آن مشتق شده اند که در اجراهای امروزی فقط انواع تنور و باس آن مورد استفاده قرار میگیرد.

ترومبون از دورهٔ رنسانس در موسیقی مذهبی کلیساها به‌کار می‌رفت، ولی در آثار ارکستری چندان رایج نبود. لودویگ وان بتهوون با استفاده از این ساز در موومان آخر سمفونی پنجم خود آن را رایج کرد و بسیاری از آهنگسازان بعد از او به ترومبون نقشی در آثار خود دادند.

ترومبون در موسیقی جاز هم بسیار به‌کار رفته‌است. از نوازندگان مشهور ترومبون جاز می‌توان از گلن میلر، جی جی جانسون، کی وایندینگ و تامی دورسی نام برد.

ساختار این ساز از سه قسمت دهانه ، ساختار مکانیکی متحرک ( کولیس) و دهان قیفی شکل تشکیل میشوند و ساختار متحرک این ساز متشکل از دو لوله ی یو مانند است که یکی از آن دو توسط دست راست نوازنده به جلو و عقب حرکت داده میشود و در هر بار حرکت در نتیجه ی تغییرطول لوله  یک نت پایه تولید میشود. نحوه ی تولید هارمونیک یک نت در این ساز مانند بقیه ی سازهای بادی برنجی به میزان حرکت لبها وو دمیدن هوا در لوله توسط نوازنده بستگی دارد. اکثر سازهای خانواده ی ترومبون انتقالی محسوب میشود.

 

کلیپ 1
کلیپ 2
کلیپ 3